Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek'in Sigara Önerisi: Ozan Bingöl'den Tepki
Vergi Uzmanı Ozan Bingöl, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in gençlere sigara üzerinden “birikim dersi” verme önerisini eleştirdi. Bakan Şimşek, gençlerle yaptığı bir toplantıda, sigara içmemeyi ve bu parayı beş yıl vadeli mevduatta değerlendirmeyi önererek, sigara içmeyenlerin elde edebileceği gelirle ilgili görüşlerini paylaşmıştı.
Sigarasının bireysel ve toplumsal zararı konusunda toplumun ortak bir görüşü bulunduğu aşikar. Gençleri sigaradan uzak tutacak politika ve önlemleri de desteklediklerini belirten Bingöl, ancak Bakan Şimşek’in önerisinin pek ikna edici olmadığını vurguladı. Gençlerin, öneriye mizahi bir şekilde yaklaşıp bunu eğlenceli bir dille ele aldığını belirten Bingöl, sigara tasarrufları yerine kamudaki israfın azaltılması gerektiğine dikkat çekti.
Sigara Vergileri ve Tasarruf Miktarı
Sigara üzerindeki vergi oranları dikkat çekiyor. Sigaradan alınan iki temel vergi olan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve Katma Değer Vergisi (KDV), bütçeye büyük katkı sağlıyor. Tütün mamullerinden alınan ÖTV verileri belirli olsa da KDV verileri yayımlanmıyor. Ancak hesaplamalarla sigara vergilerinin toplamına ulaşılabiliyor.
Bingöl, Bakan Şimşek’in sigaradan tasarruf etmeyi önerdiği örneği ele alarak, sigaranın %82’sinin vergi olduğunu belirtti. 75 TL'lik bir sigara paketini her gün tüketen bir kişinin yılda 27.375 TL harcadığını, bu tutarın 22.450 TL’sinin sadece ÖTV ve KDV olduğunu ifade etti.
Sigara Vergisinden Toplanamayan Gelir İçin Alternatif Kaynaklar
Bingöl, sigara tüketiminden elde edilen vergiyi kaybeden devletin, bu kaybı telafi etmek için başka kaynaklara yöneleceğini belirtti. Ekonomist Mahfi Eğilmez’in sözlerine atıfta bulunarak, “Devlet, bu vergiyi sigaradan alamazsa başka bir şekilde alır, yani sigarayı bırakan vatandaş o parayı biriktiremez” dedi.
Kamuda Tasarruf Önerisi
Bingöl, kamu bütçesinin sigara tüketiminden elde edilen gelirle telafi edilmeye çalışılmasının yerine, kamuda tasarruf yapılması gerektiğine dikkat çekti. Kamu ihalelerinin şeffaflaştırılması, KÖİ projelerindeki öngörü hatalarının denetlenmesi ve yolsuzlukların önlenmesi gerektiğini vurgulayan Bingöl, Merkezi Yönetim Bütçesi’nin tarihi açıklar verdiğini söyledi. Özellikle faiz giderlerinin rekor seviyelere ulaşmış olduğuna dikkat çekerek, 2024 yılının ilk 10 ayında faiz giderinin 1 trilyon 48 milyar liraya çıktığını, yıl sonunda faiz ödemelerinin, son 10 yılda sigara üzerinden toplanan vergilerden daha fazla olacağını belirtti.
Sonuç olarak, Bingöl, Bakan Şimşek’in vatandaşın bütçesini sigara tasarrufu üzerinden düzenleme önerisinin yerine, kamuda yapılacak tasarruf ve şeffaflık çalışmalarının çok daha etkili olacağını savundu.