"Salep Orkidesi Fiyatları Altınla Yarışıyor: Devletten İzin Almak Şart!"
Samsun’da ekimi özel izinle yapılan ve endemik bitki türleri arasında yer alan salep orkidesinin hasadı başladı. Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan alınan özel izinle ekimi yapılan bu değerli bitki, doğadan toplanması yasak olduğu için yalnızca yetkilendirilen üreticiler tarafından yetiştiriliyor. Salep, kurutulup öğütülerek toz haline getirildikten sonra satılıyor. 19 Mayıs Ekolojik Üreticiler Eğitim ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Hakkı Karaman, üretimin bu yıl oldukça verimli olduğunu belirterek, salep fiyatlarının altını sollayacağını vurguladı.
Salep Fiyatları Yükseliyor
Karaman, önümüzdeki yıl salebin yaş olarak alım fiyatının 500 TL civarında olacağını, ancak kurutulduğunda 5-6 kilogramdan 1 kilogram çıktığını ve bu da kuru fiyatın 3 bin TL’ye kadar çıkmasına neden olduğunu belirtti. Öğütüldükten sonra saf olarak piyasaya sürülen salep tozunun ise kilosunun 6 bin TL’den satılacağını ifade etti. Ayrıca, bu bitkinin sağlık açısından büyük faydalar sağladığı ve katkısız kullanımının önerildiği vurgulandı.
Üretimde Artış, Ekonomik Katkı
2024 yılı itibariyle salepten 12-13 milyon TL civarında gelir elde edildiklerini söyleyen Karaman, 19 Mayıs ilçesinde ve çevresindeki bölgelerde 25 ton salep üretimi yapıldığını belirtti. Üretilen salepten bir kısmının kurutulup işlenerek satışa sunulduğunu, bir kısmının ise kuru olarak diğer firmalara satıldığını açıkladı. Samsun dışındaki illerde, özellikle Aydın, Balıkesir, Kahramanmaraş ve Burdur’da salep üretimi daha küçük ölçeklerde yapılırken, en fazla üretim 19 Mayıs ilçesinde gerçekleşiyor.
Üreticilere Yüklenen Ekstra Ücretler Tepki Çekiyor
Salep üretimine yeni başlayacak olan çiftçilerden alınması planlanan ücretlere karşı çıkan Karaman, Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kaydolacak her çiftçiden 1.745 TL alınmasının çiftçilerde tereddüt yarattığını ifade etti. Bu ücretin, diğer gıda ürünlerine benzer şekilde emsal oluşturabileceğini belirten Karaman, bu konuda Bakanlıkla görüşmelerin sürdüğünü ve çiftçilerin bu ücretten muaf tutulması için mücadele ettiklerini söyledi.
Endemik Bitkiler ve Faydalanma Oranı
Karaman, Türkiye’nin sahip olduğu 3 bin 700 endemik bitki türüyle Avrupa’yı geride bırakmasına rağmen, bu bitkilerin faydalanma oranının sadece yüzde 0,4 olduğunu belirtti. Avrupa’da bu oran yüzde 74,5 civarındayken, Türkiye’de bu kadar büyük bir potansiyelin yeterince kullanılmadığını ve bu konuda daha fazla araştırma ve destek gerektiğini vurguladı. Ekolojik Üreticiler Derneği’nin bu alandaki çalışmalarına dikkat çeken Karaman, yerli bitkilerin tarıma kazandırılması için daha fazla destek verilmesi gerektiğini dile getirdi.