TCMB, Enflasyonun Suçlusunu Kira ve Sağlık Üzerine Yükledi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024 yılı Ocak ayına ait fiyat gelişmeleri raporunu yayımladı. Rapora göre, Ocak ayında aylık enflasyon bir önceki aya göre belirgin bir şekilde artarak yüzde 5,03 seviyesine ulaştı. Bu yükselişin en önemli nedenleri arasında sağlık hizmetlerindeki tarife artışları ve SGK muayene katılım payı düzenlemeleri, kira artışları ve diğer hizmetlerdeki fiyat yükselmeleri yer aldı.
TCMB, Ocak ayında yıllık enflasyonun enerjide görece yatay bir seyir izlediğini, ancak diğer ana gruplarda gerileme kaydedildiğini belirtti. Ancak, hizmetler sektörü, özellikle sağlık ve kira gibi alanlarda yaşanan fiyat artışları nedeniyle aylık enflasyona önemli katkı sağladı. Bu durum, yıllık enflasyondaki artışı etkileyen en belirgin faktörlerden biri oldu.
Rapora göre, Ocak ayında yapılan tüketici sepeti güncellemeleriyle hizmetler sektörünün ağırlığı arttı. Bu değişiklik, enflasyona yaklaşık 0,3 puan katkı sağladı. Özellikle kira artışları, sağlık hizmetlerinin fiyat artışları ve diğer hizmetlerdeki yükseliş, fiyat artışlarını tetikledi. TCMB'ye göre, kira artışları ve sağlık hizmetlerindeki fiyat artışları, Ocak ayında enflasyonu yükselten en önemli etkenler arasında yer aldı.
Sağlık ve Kira Artışları Enflasyonu Yükseltti
Raporda, sağlık hizmetleri ve kiralarla ilgili yapılan düzenlemelerin enflasyondaki yükselişi nasıl tetiklediği detaylı bir şekilde açıklanıyor. Sağlık hizmetlerinde, özel sektör tarifelerindeki artışlar ve SGK Sağlık Uygulamaları Tebliği’ne göre yapılan muayene katılım payı artışı, enflasyon üzerindeki etkisini gösterdi. Bu düzenlemenin, Ocak ayında tüketici fiyat artışlarına etkisi yaklaşık 0,56 puan oldu ve bu etki Şubat ayında da devam edebilir.
Kira artışları ise özellikle sözleşme yenileme dönemindeki mevsimsel yükselişler nedeniyle enflasyona önemli bir katkı sağladı. Kira artışı, Ocak ayında aylık yüzde 8,66 oranında yükseldi ve bu grupta yıllık enflasyon 100,64 seviyesine geriledi. Bu gelişme, kiraların yıllık enflasyona olan etkisinin azalmış olduğunu gösterse de, yine de kısa vadede enflasyon üzerindeki baskıyı sürdürdü.
Enflasyonun Diğer Temel Etkenleri
Raporda ayrıca, temel mal grubu fiyatlarının artışının daha ılımlı olduğu, ancak işlenmiş gıda fiyatlarının yükseldiği belirtildi. Özellikle ekmek ve tahıllar gibi temel gıda ürünlerinde yaşanan fiyat artışları dikkat çekti. Ayrıca, tütün ürünleri ve alkollü içeceklerdeki fiyat artışları da enflasyonu yükselten bir diğer faktör olarak öne çıktı.
Enerji fiyatları ise Ocak ayında yüzde 6,10 oranında arttı ve bu artış, akaryakıt ve tüp gaz fiyatlarındaki yükselmeden kaynaklandı. Bu artışın enerji sektörü üzerindeki etkisi, yıllık enflasyonun enerji grubu açısından 43,05 seviyesine yükselmesine neden oldu.
Gelecek Aylarda Beklenen Durum
Merkez Bankası, Ocak ayındaki enflasyon artışının, Şubat ayında da devam edebileceğini ve bunun bazı geçici etkilerle açıklanabileceğini belirtti. Özellikle sağlık hizmetlerindeki artış ve kira düzenlemeleri, önümüzdeki aylarda enflasyon üzerinde baskı yaratmaya devam edebilir. TCMB, bu geçici artışların yılın ilk çeyreğinde enflasyonda bir yükselişe yol açabileceğini, ancak ilerleyen dönemde temel mal ve enerji fiyatlarında ılımlı artışların devam etmesini beklediklerini ifade etti.